Door

voor ons een delftse heilige geertruyt van oosten

Het melkmeisje van WIM T. schippers op zijn plek

‘Mannen zijn door de eeuwen heen niet veranderd’, is vaak de eerste reactie op mijn verhaal over Geertruyt van Oosten. Een jong meisje uit Voorburg die in Delft haar centjes probeerde te verdienen door te zingen en dansen op straat en in de herbergen. Ze werd over haar oren verliefd en net voor het huwelijk met de man van haar dromen, ging hij er vandoor met haar beste vriendin. Het verdriet was groot, totdat er een nieuwe liefde in haar leven kwam.   

Dansen en zingen op straat

Voor de ingang van de Oude Kerk staat het standbeeld voor Geertruyt en met haar blik richting de hemel gericht, heeft ze wel wat weg van Roodkapje. Volgens de inscriptie op de sokkel werd zij geboren in 1330 en overleed ze in 1358. Dit is niet helemaal correct, want al is de precieze geboortedatum niet bekend, ze is zeker tien jaar eerder in Voorburg geboren. Ze woonde in de Oostbuurt en vandaar haar naam Geertruyt van Oosten. Op haar vijftiende vertrok ze met een vriendin naar Delft in de hoop daar haar kost te verdienen. Door te dansen in de herbergen en zingen op praat probeerden ze zo aan wat geld te komen.

Prins op het witte paard

Het meisje trok de aandacht van de mannen maar eentje deed echt haar hart smelten. Smoorverliefd was de jonge Geertruyt, toen de  eerste huwelijksplannen werden gemaakt. Tot op een dag, haar aanstaande er vandoor ging met één van haar beste vriendinnen. Wie kon ze nu nog vertrouwen? Er zou voortaan nog maar één liefde in haar leven zijn en dat was de liefde voor de heer. Zij werd een begijn en ging haar leven volledig wijden aan het geloof. In het Begijnhof had ze een klein huisje en daar zou een vroom leven leiden.

Maar waarom een standbeeld voor haar?

Er zijn veel mooie verhalen over Geertruyt geschreven, die verklaren waarom zij een bijzondere rol speelt in de geschiedenis van Delft. Op een dag verschenen er wonden op haar handen en voeten, vergelijkbaar met de wonden van Christus tijdens de kruisiging. Binnen het Christelijk geloof wordt dit het ontvangen van de stigmata genoemd. Dit is de belangrijkste reden dat Geertruyt als heilige werd behandeld. Ook wonderlijke genezingen worden haar toegeschreven, als de genezing van de vriendin, die er met haar aanstaande vandoor was gegaan. De vriendin was ernstig ziek geworden en vroeg Geertruyt om vergiffenis voor het ‘stelen’ van haar geliefde. Geertruyt heeft toen tot God gebeden en werd snel weer beter.
standbeeld-oude-kerk-delft
Toen Geertruyt kwam te overlijden werd ze begraven op het kerkhof rond de Oude Kerk. In 1958 werd ter gelegenheid van haar 600ste sterfdag een standbeeld voor haar opgericht gemaakt door Arie Teeuwisse (1919-1993). De Amsterdamse beeldhouwer heeft ook het standbeeld van Stalpaert van der Wiele in het Begijnhof gemaakt. Wilt u het beeld van Geertruyt van Oosten bij een bezoek aan Delft bekijken? Ze staat prachtig voor de ingang en toren van de Oude Kerk.

Ondanks dat wij Geertruyt toch als onze eigen heilige beschouwen, is zij door Rome nooit officieel heilig verklaard. Ze is door de kerk wel zalig verklaard; een eerste erkenning dat zij publieke verering heeft genoten en als ware een dienaar van God was. 

Locatie beeld 'Geertruyt van Oosten

deel artikel
Standbeeld Geertrui van Oosten in Delft

In dit artikel