uitbreiding van de grafkelders geen plek voor de oranjes

nieuwe uitbreiding voor koninklijke grafkelders

De Koninklijke grafkelders in Delft liggen vol en moeten worden uitgebreid. In de Nieuwe Kerk van Delft zijn 43 leden van het Huis van Oranje bijgezet, en met nog 3 onbekende kistjes van waarschijnlijk doodgeboren kinderen, is er nog maar weinig ruimte vrij in de grafkelders. Na de laatste uitvaarten in 2004 van Prinses Juliana en Prins Bernhard is er daarom al gesproken over een mogelijke uitbreiding van de Koninklijke grafkelders. Op 20 april 2021 is dan eindelijk het startsignaal gegeven voor deze bijzondere werkzaamheden.

Korte geschiedenis van de grafkelders

Op 10 juli 1584 werd Prins Willem van Oranje in Delft doodgeschoten door Balthasar Gerards. De Republiek was in oorlog met Spanje en de stad Breda werd bezet door de Spanjaarden, waardoor het niet mogelijk was om de Prins daar in zijn familiegraf bij te zetten. De Nieuwe Kerk in Delft werd daarom zijn definitieve rustplaats, waar hij eerst in het koor van de kerk werd begraven. Tussen 1614 en 1623 werd een prachtig praalgraf ontworpen en gemaakt door de Amsterdamse architect en beeldhouwer Hendrick de Keyser. Onder het praalgraf kwam een grafkelder voor de kist van Willem van Oranje, waarna de traditie ontstond om leden van het Huis van Oranje in de Nieuwe Kerk bij te zetten. De ingang tot deze grafkelder bevond zich toen nog direct voor het praalgraf. De afgesloten toegang kunt u in de kerk nog steeds zien.

De grafkelder werd al snel te klein en in 1752 kwam er een eerste uitbreiding en op initiatief van Koning Willem I werd in 1822 een nieuwe grafkelder gerealiseerd. Door de zachte grond heeft men er toen voor gekozen om niet te diep te graven, daarom bevindt zich nu een trap achterin in het koor van de kerk (achter het praalgraf). Bezoekers lopen daar dus op het dak (gewelf) van de nieuwe grafkelder. Links van het praalgraf kwam er ook een nieuwe toegang tot de grafkelders, nu in gebruik als dienstingang. Het was in 1925 dat er een statige trap en voorhal in gebruik is genomen afgesloten met een sluitsteen met het wapen van het Huis van Oranje. Deze toegang wordt uitsluitend geopend voor een bijzetting en de dienstingang voor een jaarlijkse inspectie van de staat van de grafkelders.

Plan en kosten uitbreiding

Met nog maar enkele plekken ligt de nieuwe grafkelder bijna vol en daarom is er lang gesproken over een mogelijke uitbreiding. De kosten voor de herinrichting en uitbreiding komen op bijna 4 miljoen euro. De plannen lagen al klaar sinds 2012 maar door de restauratie van de kerk in die periode en stijgende kosten, was het financieel voor de kerk niet haalbaar. Met een steun van de Rijksoverheid van € 1,6 miljoen en een kleine bijdrage van het Koninklijk huis van € 300.000 kunnen de werkzaamheden nu beginnen. De uitbreiding komt aan de zuidzijde van de voorhal, met een verbinding naar de nieuwe grafkelder en heeft plek voor maximaal 20 kisten. Het bijzondere is, dat er nu een extra ingang wordt gemaakt, waardoor de kelder ook van buiten de kerk direct bereikbaar is. Een bezoek aan de grafkelders blijft alleen mogelijk voor de Koninklijke familie.

Klik op onderstaande afbeelding voor overzicht van de Koninklijke grafkelders inclusief nieuwe uitbreiding of download onze plattegrond als pdf.

Plan en kosten uitbreiding (UPDATE)

De werkzaamheden moeten in 2022 klaar zijn, al is de planning moeilijk te maken. Archeologen staan te popelen om  de grond onder het koor te onderzoeken. De meest belangrijke lieden van de stad werden in het koor begraven en mogelijk zijn er naast menselijke resten ook oude verdedigingswerken te vinden. Volgens de Rijksdienst van Cultureel Erfgoed kunnen er 80 graven en 4 grafkelders ontdekt worden bij de graafwerkzaamheden. Een gespecialiseerd archeologisch bedrijf zal alle tijd nemen voor dit onderzoek. De vondsten zullen uiteindelijk bepalen wanneer het bouwen mag beginnen.

In december 2022 zijn de werkzaamheden aan de grafkelder afgerond en biedt plek aan twintig leden van het Koninklijk Huis. Uniek is de plaatsing van een kast voor urnen, mochten een lid van de Oranjes van de vaste tradities afstappen.

Bekijk korte film grafkelders

deel artikel
Uitbreiding Koninklijke grafkelders Delft

In dit artikel